HELMOND - Het Regionaal Autisme Centrum (RAC) in Helmond hoeft geen geld terug te geven dat zij eerder kreeg van een aantal gemeenten voor al dan niet te hoge declaraties. Dat bepaalt de rechtbank Oost-Brabant. Het ging om een totaalbedrag van ruim 1,2 miljoen euro.


Iedere gemeente is verplicht ondersteuning te bieden aan inwoners die beperkingen hebben op het gebied van zelfredzaamheid of participatie. Bij de uitvoering daarvan mag een gemeente bijvoorbeeld een zorginstelling inschakelen. De gemeente Asten, Deurne, Gemert-Bakel, Helmond, Laarbeek en Someren maakten in dat kader in december 2016 afspraken met het RAC over het leveren van begeleiding aan cliënten. Iedere cliënt krijgt een indicatie met een minimum en maximum aantal uren, een zogeheten bandbreedte. De gemeenten betalen per maand een standaardtarief aan RAC dat hoort bij de geïndiceerde bandbreedte.


Standpunt gemeenten

Volgens de gemeenten is met het RAC overeengekomen dat zij binnen de bandbreedte maatwerk moet leveren aan cliënten. Het RAC zou daarbij niet minder uren mogen leveren dan de minimale uren aan zorg die in de opdracht van een cliënt staan. Dit is in de jaren 2018 en 2019 bij een grote groep cliënten structureel wel gebeurd. Daarom eisen de gemeenten bedragen terug van ruim 1.000.000 euro (Helmond), 77.000 euro (Asten), 73.000 euro (Deurne), 40.000 euro (Gemert-Bakel) en 24.000 euro (Laarbeek en Someren).


Standpunt RAC

Het RAC stelt dat de overeenkomst met de gemeenten niet de verplichting bevat om minstens het minimumaantal uren aan begeleiding te leveren aan een cliënt. Er wordt bovendien niet gedeclareerd op basis van uren. RAC moet vooraf vastgelegde resultaten behalen en de kwaliteits- en controlebepalingen zien uitsluitend op de toetsing dáárvan en de financiering sluit dáárbij aan. Zij willen de vermeend te veel betaalde uren door de gemeente dan ook niet terugbetalen.


Oordeel rechtbank

De rechtbank stelt vast dat het voor de gemeenten nooit de bedoeling is geweest (en dus dat het geen harde contractuele verplichting was) dat RAC strikt iedere maand de onderkant van de bandbreedte aan uren begeleiding aan de cliënt moest leveren. Wel rust op RAC een contractuele verplichting om met de gemeenten in overleg te treden als er aanleiding is om de indicatie van een cliënt op- of af te schalen, maar pas als over een bepaalde periode de zorginzet buiten de bandbreedte valt. Er is niet door de gemeenten toegelicht hoe lang die periode dan is. Bij de vorderingen die door de gemeenten zijn ingesteld is verder ook in het geheel geen rekening gehouden met deze periode.


Ook is van belang dat een zorgverlener als RAC vanwege het geautomatiseerde betalingssysteem van de declaraties - zolang de indicatie niet is aangepast - niet een ander tarief kán declareren dan is geïndiceerd. Zelfs niet als feitelijk meer of minder uren zijn geleverd dan de indicatie aangeeft als minimum of maximum. Dit alles betekent dat de vordering van de gemeenten moet worden afgewezen en dus dat het RAC niets hoeft terug te betalen.